CARLO GOZZİ: COMMEDİA DELL’ARTE’Yİ HAYATTA TUTMAYA ÇALIŞAN ROMANTİK

16. yüzyılda bugün bilinen hali ile tarih sahnesinde belirmiş olan İtalyan halk tiyatrosu türü Commedia dell’Arte iki yüzyıldan fazla süren etkisi İtalya dışına da yayılmış ve kalıp tipleri, doğaçlamaya dayanan yapısı maske kullanımı özgün bir üslup oluşturmuştur. 18.yüzyılın ortasından itibaren ise Carlo Goldoni öncülüğünde başlayan değişimlerle asal özelliklerini kaybetmeye başlamıştır. Aristokrat kökenli yazar Gozzi, sonunda artık yok olmaya yüz tutan türün yaratıcı hayal gücü yeniden popüler hale getirmiş Goldoni’nin ‘reform’ çabalarına karşı çıkmıştır. Bu çıkış aynı zamanda edebi tartışma sürmüştür. Gozzi’nin işlenmiş oyunları, dell’Arte’nin geleneksel koruma çabası 20.yüzyılın başında pek çok tiyatrocunun türe duyduğu ilgi için önemli referans noktası olarak yerini almıştır. öneme tezat şekilde Türkçe’de Gozzi hemen hiç tanınmamakta oyunları bilinmemektedir. Uzaktan bakıldığında olmakta aristokrat sınıfın tutucu temsilcisi gibi görünen hayatına sanat düşüncesine yakından romantizmin isyan ruhunu taşıyan dell’Arte’yi korumasına almış ilginç öyküye ulaşılmaktadır. Çalışma dell’Arte’ye hak ettiği önemi veren kişi hayatına, düşüncelerine oyunlarına bakma ruhu yakınlıklarına ışık tutma amacı taşımaktadır.